انتقاد از مستند سیمین در بی بی سی
خواهرزاده جلال آل احمد در نوشتاری به انتقاد از مستند «سیمین، ساکن جزیره سرگردانی» که از بی بی سی فارسی پخش شده، پرداخته است.
محمدحسین دانایی، خواهرزاده جلال آل احمد، در یادداشت ارسالی اش به ایسنا نوشته است:
««نشر اکاذیب» در اصطلاح حقوقی، جرم مطلق است، یعنی جرمی که به صِرف ارتکاب، جرم تلقی می شود، شامل این که نتیجه ای یا ضرری برای کسی داشته باشد، یا نداشته باشد. حال اگر ارتکاب این عمل، یعنی انتساب عمل خلاف واقع، موجب هتک حرمت و حیثیت معنوی اشخاص هم بشود، تکلیف کاملاً روشن است.
همزمان با سالروز درگذشت دکتر سیمین دانشور، فیلم مستند «سیمین، ساکن جزیره سرگردانی» ساخته «حسن صلح جو» بار دیگر توسط بی بی سی فارسی پخش گردید. سیمین دانشور نویسنده نامداری است که با نوشتن رمان بی نظیر «سَووشون» بعنوان پرافتخار «بانوی ادبیات داستانی ایران» دست یافته و شایسته است که بعنوان یکی از سرمایه های نمادین این مملکت، بارها مورد ستایش قرار گیرد و بزرگ داشته شود، اما شایسته نیست که بزرگداشتش بهانه ای شود برای کین توزی ها و عقده گشایی های شخصی بوسیله نشر اکاذیب و جعل مطالب غیرواقع.
تعدادی از حاضران در این مستند که تجلیل از دانشور را بهانه قرار داده اند برای ساختن اثری با رنگ و بوی تند آل احمدستیزی، ملغمه ای از نظریات و تحلیل های مغرضانه و بدون پشتوانه علمی و اطلاعات نادرست را که در اصل باید آنها را ضداطلاعات به شمار آورد، مطرح کرده اند و بی دریغ و به فراوانی، به تحریف و حتی به قربانی کردن حقایق در پیش پای اهداف شخصی و اغراض سیاسی دست زده اند تا بتوانند سرانجام چهره یکی از استوانه های ادبیات و جریان روشنفکری معاصر کشور را تخریب کنند و موجب هتک حرمتش شوند. ارتکاب این عمل، از لحاظ ضوابط حقوقی، یک جرم مطلق است و از لحاظ ضوابط حرفه رسانه ای نیز کاری است بی اعتبار و دون شأن بینندگان فیلم و همچنین مؤسسه ای چون بی بی سی، کاری که سیاست های حاکم بر این رسانه را در معرض شک و تردید قرار خواهد داد. در این جا به دو نمونه از این قبیل موارد اشاره می شود:
مورد اول مربوط است به اظهار مطلبی خلاف واقع توسط خانم «شهرنوش پارسی پور» درباره سفر زنده یادان جلال آل احمد و سیمین دانشور به نجف و ملاقات با امام خمینی(ره) پس از واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲. این مطلب که در ادامه فیلم بطور تلویحی توسط خانم «منیرو روانی پور» هم تکرار می شود، دستاویزی شده است برای متهم کردن آل احمد و دانشور به ریاکاری و عدم صداقت و بطور مضاعف، متهم کردن دانشور به نداشتن استقلال رأی و دنباله روی از آل احمد در امور سیاسی، در صورتیکه هیچ سندی دایر بر صحت این امر در فیلم ارائه نشده، چون اساساً چنین سندی وجود ندارد و در شرح احوالات و همین طور در یادداشت های روزانه جلال آل احمد هم که حاوی جزئیات رویدادهای زندگی خود او و همسر و دیگر اطرافیان شان است، حتی یک کلمه درباره چنان سفری و چنان ملاقاتی نوشته نشده.
آن چه از اسناد و اطلاعات موجود برمی آید، از آن حکایت می کند که مرحوم جلال آل احمد تنها یک دفعه در عمرش به عراق و نجف رفته، آن هم در جوانی، یعنی در سن ۱۷- ۱۸ سالگی و به قصد تحصیل بوده، ولی پس از چند ماه برنامه اش به هم خورده و به ایران برگشته است. دو بار هم جمعاً با مرحوم امام خمینی دیدار داشته، هر دو بار هم در قم بوده و در سال ۱۳۴۰ و در ارتباط با برگزاری مراسم ترحیم توسط علمای قم به مناسبت فوت پدر جلال که از علمای معروف تهران بود. البته او پس از وقایع ۱۵ خرداد و پیش از اعزام حضرت امام به عراق و زمانی که ایشان در تهران تحت الحفظ نگهداری می شدند، کوشش کرد تا ایشان را ملاقات کند، ولی موفق به انجام این کار نشد. خانم سیمین دانشور هم فقط یک دفعه حضرت امام(ره) را ملاقات کرده و آن هم مربوط به پس از انقلاب است و همراه با اعضای هیأت رییسه کانون نویسندگان ایران در تهران. بدین سبب موضوع سفر خانم دانشور به عراق از اساس باطل و غیرواقعی است و در نتیجه، تمام نتیجه گیری ها و بهتان های ناشی از آن هم به کلی مردود و بی اعتبار است.
با این حال، امیدوار است که اگر سندی درباره چنین سفری وجود دارد، ارائه شود تا شبهات از بین بروند و سیه روی شود آن که در او غَش باشد!
مورد دوم مربوط است به محتوای جهت دار و تنگ نظرانه و عمدتا غرض آلود نسبت به زنده یاد جلال آل احمد، مخصوصاً مطالب مغرضانه آقای ابراهیم گلستان که آمیزه ای است از بغض و کبر و حرص و حسد. او گرچه می کوشد تا اغراض شخصی و احساسات منفی خویش نسبت به آل احمد را در لفافه ای از خاطرات روزگاران گذشته مخفی کند، ولی موفق نمی گردد، چون به قول جناب مولوی:
بوی حرص و بوی کِبر و بوی آز / در سخن گفتن بیاید چون پیاز
این به قول جلال آل احمد «اشرف مخلوقات»! که خودش را «مرکز عالم خلقت»! می پندارد و در پنجاه و چندساله بعد از فوت آل احمد، یک فرش قرمز خیالی در برج عاج موهوم خودش گسترده تا مغرورانه بر آن بخرامد، هنوز هم از بازتاب طنین صدای جلال در طول تاریخ معاصر و شهرت و محبوبیت او ناراحت است و در صورتیکه چشم دیدن هیچ کس، همچون جلال آل احمد را ندارد و گرفتار حقد و حسد و رنجی عمیق است، از هر فرصتی استفاده می نماید برای آلوده کردن فضای فرهنگی جامعه به قصد انتقام گیری و دادن پاسخی هر چند دیرهنگام به حقایقی که پنجاه سال پیش توسط آل احمد در مقاله «یک چاه و دو چاله» راجع به او نوشته و انتشار یافته است. بدون تردید، هم رنج پایدار او سبب تأسف است و هم تلاش بی اجرش برای سو استفاده از اینگونه فرصت ها که در هر حال و به هر صورت بوی شکست می دهد.»
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب