گفتگوی مهر؛
اصلاح فرهنگ جامعه نیازمند تقویت آینده پژوهی
به گزارش بلک بلاگ مسئول برنامه ریزی کارهای رسانه ای تبلیغات اسلامی استان اردبیل اظهار داشت: آینده پژوهی، بازتاب چگونگی زایش واقعیت های فرهنگی و اجتماعی فردای جامعه است.
علی دژبانی در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار نمود: دانشگاه علاوه بر کارکرد علمی و پژوهشی، بعنوان نهادی فرهنگی، اجتماعی نقش مهمی در تغییرات و تحولات فرهنگی جامعه دارد. از جانب دیگر سرمایه فرهنگی پیوند مستقیمی با کارکرد موفق دانشگاه در عرصه آموزش عالی دارد. چنین پیوندی توجه دانشگاه را به مقوله فرهنگ و هماهنگ کردن خود با ارزش ها، نیازها، تحولات و تغییرات فرهنگی جامعه ضرورت می بخشد.
پژوهشگر حوزه فرهنگ و رسانه اشاره کرد: پژوهش، پشتوانه برنامه های فرهنگی و اجتماعی است. بدون انجام مطالعات و پژوهش، برنامه ریزی های فرهنگی و اجتماعی فاقد وجاهت علمی بوده و در نتیجه کارآمدی، اثربخشی و بازخورد لازم را نخواهد داشت. در حقیقت، پژوهش مبنا و پشتوانه علمی برنامه های فرهنگی و اجتماعی بوده و به آن جهت و هدف می بخشد.
دژبانی اضافه کرد: ضرورت و اهمیت پژوهش در دنیای امروز که تبادل اطلاعات، سرعت اطلاعات، دانایی، پردازش اطلاعات، دانش و فرزانگی از شاخصه های مهم آنست، بر کسی پوشیده نیست. چنانچه پیامبر اکرم (ص) در فضیلت تحقیق و پژوهش می فرمایند: قلم نعمت بزرگ پروردگار است و اگر قلم نبود، سیاست و دیانتی استوار نمی شد و زیستن خوشی در روزگار نبود. و حضرت علی (ع) نیز در اهمیت و ضرورت پژوهش می فرمایند: برای ترقی و پیشرفت، هیچ روشی بهتر از تحقیق و پژوهش نیست.
پژوهش موتور محرکه توسعه همه جانبه کشور است
وی اشاره کرد: کشورهای پیشرفته و صنعتی دنیا نشان داده است که نقش پژوهش در توسعه همه جانبه پایدار انکار ناپذیر است. پژوهش کلید تحول در آموزش، تربیت، فرهنگ، اجتماع و… است. پژوهش هزینه نیست، بلکه سرمایه است. پژوهش سرمایه گذاری آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادیست. پژوهش موتور محرکه توسعه، رشد و پیشرفت در همه حوزه ها شامل فرهنگ، دین، علم، اقتصاد، اجتماع، تولید، صنعت، تکنولوژی، بهداشت، درمان، آموزش، تجارت، سیاست، هوش مصنوعی، فضا و… است.
کارشناس برنامه ریزی رسانه ای اظهار داشت: تغییرات و تحولات سریع، شتابنده و لحظه به لحظه زندگی بشر در قرن بیست و یکم نشان از گسترش بیش از پیش اهمیت و ضرورت علم، دانش، تحقیق، جستجو، مطالعه، فناوری اطلاعات و پژوهش در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته جهان دارد. کشورهای پیشرفته و یا درحال توسعه با آگاهی از نقش پژوهش در خلق فناوری، شتاب دهی و سرعت بخشیدن به توسعه همه جانبه و پایدار عمده توجه خودرا مصروف تقویت و ارتقای بخش تحقیق نموده اند. از ین جهت، می توان گفت بین پیشرفت بخش پژوهش و شتاب توسعه فراگیر و پایدار در هر کشور رابطعه مستقیم، معنادار و مثبت وجود دارد.
دژبانی در ادامه اضافه کرد: پژوهش و جستار یک روند هوشمندانه، فعالانه و نظام مند برای کشف، تغییر و بازبینی پدیده ها، رخدادها، رفتارها و فرضیه ها است. پژوهش جهت استفاده از پدیده های موجود برای دستیابی به راهکارهای عملی و فناوری به کار می رود. در حقیقت پژوهش، خلاقیت و نوآوری اساسی ترین نیاز یک جامعه برای رسیدن به پیشرفت، توسعه و رفاه اجتماعی است.
سرمایه گذاری در زمینه پژوهش مهم ترین شاخص توسعه یافتگی جوامع
وی اضافه کرد: میزان سرمایه گذاری در بخش پژوهش، با اهمیت ترین شاخص توسعه یافتگی جوامع برای رسیدن به جامعه" دانایی محور "است. پژوهش، گذرگاه اصلی توسعه پایدار و عامل محوری پیشرفت و توسعه است پژوهش راهکارهای بهتر ی برای نیازها و مشکلات جوامع بشری و پاسخ های منطقی و سودمند برای پرسش های بشری دارد و بدون پژوهش و مطالعه هر گونه تصمیم گیری، رشد و توسعه و پیشرفت به دور از عقل، عقیم و بی نتیجه است.
پژوهشگر لطمه های اجتماعی اظهار داشت: آینده پژوهی مجموعه تلاش هایی است که با جستجوی منابع، الگوها و عوامل تغییر یا ثبات به تجسم، انگارش و در اندیشه آوردن آینده های بالقوه و برنامه ریزی برای آنها می پردازد. آینده پژوهی در حقیقت بازتاب دهنده چگونگی زایش واقعیت فردا از دل تغییر یا ثبات امروز است.
وی افزود: آینده پژوهی، بازتاب دهنده و انعکاس چگونگی و کیفیت زایش و به وجود آمدن واقعیت های فرهنگی و اجتماعی فردای جامعه است. آینده پژوهی قدرت پیش بینی، تعریف، تجسم، انگارش و تصویر ذهنی و اندیشه ای پدیده های احتمالی خوب یا بدی است که در آینده اتفاق خواهد افتاد و نیاز به رصد، آینده نگری و دیده بانی دارد.
دژبانی اضافه کرد: اگر بخواهیم انسان خوب، عقلانی، آگاه، فرهیخته، دانا، خود آگاه، اجتماع مدار، اجتماع اندیش، اخلاق محور و مدرن بوده و جامعه سالم، انسانی، اخلاقی، معنوی، فرهیخته، پیشرفته، توسعه یافته، متمدن، مترقی، دانا محور، اتوپیایی و عقلانی داشته باشیم و نگران رفاه، سعادت، عدالت، پیشرفت، نشاط، خوشبختی، انسانیت، اخلاق، آرامش و معنویت دیگران باشیم، ناگزیر باید آینده پژوه و آینده نگر باشیم هر پدیده ای امکان دارد در این جهان هستی اتفاق بیفتد چه این پدیده خوب باشد چه بد (پیش فرض آینده پژوهی)، باید هر دو این پدیده خوب یا بد را دید.
تحقیق و پژوهش عامل پویایی جامعه
پژوهش گر حوزه دینی و فرهنگی اظهار داشت: پژوهش و تحقیق چشمه زلال دانایی است. پژوهشگر روح پویا و جنبنده ای است که پوسته های جهل و نادانی را شکافته و به قنات جاری علم، عقل، حقیقت و دانایی دست می یابد. پژوهش حقیقت یاب و زندگی ساز بوده، به زندگی معنا داده و کیفیت زیستن را ارتقا می بخشد. حضرت علی (ع) در ضرورت روحیه جستار و تحقیق می فرمایند: هر تلاشی که در آن تحقیق و حقیقت جویی نیست، بهره ای ندارد. و یا به قول فیلسوف مشهور یونان، سقراط، زندگی بدون تحقیق و جستار ارزش زیستن ندارد. هفته پژوهش نماد مسیری روشن برای دستیابی به حق و حقیقت است.
دژبانی اضافه کرد: پژوهش خصوصاً در علوم دینی هم فضیلت است و هم ضرورت برای اینکه بصیرت آفرین، دانش افزا، بینش آفرین و دانایی زاست. ویکتور هوگو، شاعر و نویسنده رمان معروف بینوایان، نیز در ضرورت و فضیلت تحقیق و پژوهش می گوید: الماس را جز در ژرفای زمین نمی توان یافت و حقایق را جز در اعماق اندیشه نمی توان کشف کرد.
کارشناس رسانه و پژوهش همین طور تصریح کرد: روش های مختلفی برای آینده پژوهی وجود دارد از جمله: دیده بانی آینده، دلفی، واکاوی رونده ها، سناریو پردازی، نقشه راه، پس نگری، مدل سازی، شبیه سازی و تلفیقی از روش های فوق. … در روش های جدید تحقیق از داده های موجود باید بهره برد نه پرسشنامه و یا مصاحبه که مشکلاتی از قبیل عدم درک، روایی، پایایی و… را دارد.
وی به ارکان مهم در تحقیق به روش آینده پژوهش اشاره نمود و اضافه کرد: تحقیق به روش آینده پژوهی (داده ها و تحقیقات موجود) شامل تدوین داده ها، توصیف داده ها، تحلیل داده ها، روند پژوهشی یا فرا تحلیل، آینده پژوهشی یا قدرت پیش بینی و آینده نگری، سیاست پژوهشی (سند پژوهشی برای برنامه ریزی و تصمیم گیری فرهنگی و اجتماعی) است که در روند تحقیق باید به درستی رعایت شود.
کارشناس برنامه ریزی رسانه ای افزود: در آینده پژوهی پس از جمع آوری، توصیف و تحلیل داده های موجود روند پژوهشی را انجام می دهیم. روند پژوهی یعنی این که تحقیقاتی که در سالهای گذشته انجام شده را مورد فرا تحلیل قرار می دهیم تا بتوانیم آینده پژوهی را انجام داده و قدرت پیش بینی و آینده نگری داشته باشیم. در مرحله آخر یعنی سیاست پژوهی، نتایج تحقیقات در یک موضوع فرهنگی و یا اجتماعی را در طول چند دهه جمع بندی و چکیده آنرا بعنوان سند پژوهش تنظیم کرده تا مبنای برنامه ریزی، سیاستگذاری راهبردی و تصمیم گیری (تصمیم پژوهی) در جامعه قرار گیرد.
تشکیل شورای آینده پژوهی و آینده نگری ضرورت ایجاد جامعه توسعه یافته
پژوهش گر و کارشناس حوزه رسانه و فرهنگ به ضروریات جامعه پیشرفته اشاره نمود و اظهار داشت: تشکیل شورای آینده پژوهی و آینده نگری بمنظور دیده بانی، رصد، مطالعه، مشاهده، مراقبت و لطمه شناسی پدیده های موجود و پدیده های که در آینده رخ خواهد داد، رصد زیست بوم مسائل و موضوعات فرهنگی و اجتماعی همچون ضروریات جامعه روبه رشد، توسعه و رفاه است.
وی اظهار داشت: لطمه ها و تهدیدات تکنولوژی ها و فناوری های وارده و مورد استفاده در جامعه و لطمه های نوپدید در استانها برای برنامه ریزی و مدیریت بهینه و عقلانی فرهنگی و اجتماعی با هدف داشتن جامعه آرمانی، انسانی، اخلاقی، معنوی و عقلانی (جامعه اتوپیایی) با رویکرد خود آگاهی و جامعه اندیشی بعنوان دو مؤلفه یا شاخص نیل به یک جامعه مترقی، متمدن، دانا محور و عقلانیت محور در امتداد تحقق و تبلور شعار هفته پژوهش و فناوری نامگذاری شده از طرف وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یعنی پژوهش و فناوری پشتیبان تولید در سال ۱۴۰۰ از دیگر ضروریات جامعه روبه رشد، توسعه، رفاه، پیشرفت، ترقی و آبادانی امروز ایران اسلامی از لحاظ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادیست.
منبع: blackblog.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب