توسعه سامانه هوشمند دستیار رادیولوژی برای تشخیص زودرس سرطان سینه
بلک بلاگ: در همکاری انسان و هوش مصنوعی، فناوران یکی از شرکت های دانش بنیان سامانه دستیار هوشمندی را بر پایه ۴۰۰ هزار تصویر ماموگرافی توسعه دادند که کاربرد آن در مراکز بیمارستانی کشور منجر به تشخیص سریع سرطان سینه شده است.
دکتر مهران عرب احمدی، متخصص رادیولوژی و مدیر مطالعه و توسعه یک شرکت دانش بنیان در گفتگو با ایسنا، اظهار نمود: کاری که ما انجام داده ایم، بر روی تشخیص زودرس و کاهش عدم تشکیل ضایعات در ارتباط با سرطان پستان در تصاویر ماموگرافی بیماران متمرکز است.
وی ضمن اشاره به اهمیت این موفقیت علمی اظهار داشت: آمارها نشان داده است تقریبا در هر ساعت دو مورد ابتلای جدید به سرطان پستان در بین بانوان ایرانی تشخیص داده می شود. در صورتیکه این بیماری از راه غربالگری و در مراحل ابتدایی شناسایی شود، میتوان از پیشرفت و عوارض آن به میزان قابل توجهی جلوگیری کرد.
عرب احمدی اضافه کرد: غربالگری سرطان پستان فقط با انجام ماموگرافی در سنین بالای ۴۰ سال امکانپذیر است و این اقدام باید برای همه بانوان صورت گیرد. از تمام مهم تر، تشخیص ضایعات در ابعاد کوچک تر و در مراحل ابتدایی می تواند نقش خیلی مؤثری در روند درمان و کاهش مرگ ومیر ناشی از این بیماری داشته باشد.
مدیر مطالعه و توسعه این شرکت دانش بنیان فعال در حوزه فناوری های تصویربرداری پزشکی درباره ی جزئیات این طرح، اظهار داشت: کاری که در این مجموعه انجام شده، طراحی و توسعه یک سامانه دستیار رادیولوژی مبتنی بر هوش مصنوعی برای تشخیص توده ها و نتایج مشکوک سرطان پستان است. طرح ایده این سامانه از سال ۱۳۹۸ شروع شد و از سال ۱۴۰۲ تابحال در حدود ۳۰ مرکز تصویربرداری در کشور به شکل فعال مورد استفاده قرار گرفته است.
وی ضمن اشاره به اثرگذاری این سامانه در روند تشخیص بیماری اضافه کرد: استفاده از این سامانه در کنار رادیولوژیست موجب افزایش ۲۰ درصدی حساسیت تشخیص شده و از طرف دیگر، با افزایش اعتمادبه نفس پزشک در حین بررسی تصاویر، میزان ارجاع غیرضروری برای تصویربرداری های تکمیلی تا ۱۰ درصد کم شده است. به عبارتی، زمانیکه هوش مصنوعی نتیجه نرمال بودن تصویر را تأیید می کند، رادیولوژیست با قاطعیت بیشتری می تواند بر آن نظر دهد.
عرب احمدی افزود: نتیجه این همکاری انسان و هوش مصنوعی، تشخیص زودتر ضایعات و بنابراین کاهش چشم گیر هزینه های درمان و لطمه های ناشی از سرطان پستان برای بیماران و خانواده هایشان بوده است. یکی از مزیت های کلیدی این سامانه آن است که بر خلاف نیروی انسانی، گرفتار خستگی در کار روزمره نمی شود و افت دقت ندارد؛ موضوعی که در حجم بالای بیماران به افزایش قدرت تشخیص منجر می شود.
وی ضمن اشاره به لزوم گسترش این فناوری در سطح کشور، اظهار داشت: هدف ما اینست که این فناوری به طور گسترده در سرتاسر کشور و در تمام مراکز تصویربرداری مورد استفاده قرار گیرد. با صرفه جویی هایی که در پروسه درمان بیماران ایجاد می شود، هزینه های اولیه تجهیز مراکز به این سامانه به آسانی جبران خواهد شد.
مدیر مطالعه و توسعه این شرکت دانش بنیان درباره ی داده های آموزشی سامانه، توضیح داد: برای آموزش مدل هوش مصنوعی، از ۴۰۰ هزار تصویر ماموگرافی بومی استفاده شده که همگی دارای تشخیص قطعی بودند؛ یعنی یا نرمال یا دچار سرطان. این پایگاه داده دومین دیتابیس بزرگ ماموگرافی در سطح جهان بحساب می آید. به همین دلیل، این فناوری در ارایه های بین المللی همچون در دو نوبت در کنگره رادیولوژی اروپا در اتریش با استقبال خیلی زیادی از کشورهای مختلف روبه رو شد.
وی ادامه داد: افزایش حجم پایگاه داده موجب ارتقاء دقت هوش مصنوعی می شود و نکته مهم تر اینست که آموزش این سامانه بطورکامل با داده های بومی انجام شده و از تصاویر خارجی استفاده نشده است. البته این فناوری قابلیت نصب در کشورهای دیگر را هم دارد و می تواند بر مبنای داده های هر کشور بروزرسانی شود.
عرب احمدی با اعلان اینکه این سامانه بازهم درحال بروزرسانی است، افزود: چندین مرکز رادیولوژی در کشور مجهز به این فناوری شده اند. تمرکز اولیه ما در تهران بوده تا پروسه اجرایی و فنی به خوبی تثبیت شود. از بیمارستان امام خمینی(ره) به عنوان اولین مرکز شروع کردیم و حدود دو و نیم سال در آنجا فعال بودیم. هم اینک این سامانه در بیمارستان های آرش و بهار وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران و همین طور در بیمارستان های رسول اکرم (ص)، شهید اکبرآبادی و فیروزگر وابسته به علوم پزشکی ایران نصب و فعال است. شماری از بیمارستان های دولتی دیگر نیز درحال تجهیز به این سامانه هستند.
وی درباره ی هزینه ها و پوشش بیمه ای این خدمات، اظهار داشت: تعرفه آنالیز هوش مصنوعی در تعرفه های رسمی خدمات تصویربرداری پزشکی لحاظ شده و هم اکنون بیمه های تکمیلی به صورت کامل این خدمت را پوشش می دهند. پزشک هنگام درخواست ماموگرافی باید کد آنالیز تصاویر با هوش مصنوعی را نیز در نسخه درج کند تا بیمار بتواند از این امکان بهره مند شود.
وی افزود: به این ترتیب، بار مالی اضافی به بیمار تحمیل نمی شود و در عوض، بیمار گزارش دقیق تر و با کیفیت تری دریافت می کند.
عرب احمدی تصریح کرد: ماموگرافی باید حداقل سالی یک دفعه یا هر دو سال یک دفعه برای بانوان بالای ۴۰ سال صورت گیرد. اگر بیماران تمایل داشته باشند، رادیولوژیست می تواند با کمک دستیار هوش مصنوعی تصاویر آنها را تحلیل کند. در کنار این موضوع، فرهنگ سازی عمومی درباره ی ضرورت انجام منظم غربالگری و استفاده از فناوری های هوشمند در تشخیص سرطان پستان نیز اهمیت زیادی دارد.
خلاصه اینکه در صورتی که این بیماری از راه غربالگری و در مراحل ابتدایی شناسایی شود، میتوان از پیشرفت و عوارض آن به میزان قابل توجهی جلوگیری کرد. هم اینک این سامانه در بیمارستان های آرش و بهار وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران و همچنین در بیمارستان های رسول اکرم (ص)، شهید اکبرآبادی و فیروزگر وابسته به علوم پزشکی ایران نصب و فعال است. وی ادامه داد: به این ترتیب، بار مالی اضافی به بیمار تحمیل نمی شود و در عوض، بیمار گزارش دقیق تر و باکیفیت تری دریافت می کند.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب