نوگرایی در شعر مذهبی کم نیست شبیه حاصل 10 محرم از زندگی ام است
به گزارش بلک بلاگ، علی داودی می گوید برخلاف تصور رایج، شعر عاشورایی ما تجربه های خوبی در نوگرایی دارد ولی به علت این که شعر آزاد و عاشقانه بیشتر مورد توجه قرار دارد، به این تجربیات کم توجهی شده است.
علی داودی شاعر، گرافیست و نقاش در رابطه با کتاب «شبیه» مجموعه نیمایی های عاشورایی که از معدود کتاب های شعر نیمایی با مبحث عاشورا در سالهای گذشته است، اظهار داشت: این کتاب به نیت کتاب شدن شکل نگرفته است. یعنی من قصد نداشتم به خاطر فقری که در این عرصه وجود دارد، شروع کنم به سرودن شعرهای کتاب شبیه. این شعرها در راه طبیعی سیر ادبی من شکل گرفته است و من با شعرهای کتاب شبیه زندگی کرده ام.
شعرهای کتاب «شبیه» ده تا محرم با زندگی من مأنوس بوده اند
داودی افزود: زندگی من حداقل نزدیک ده محرم و عاشورا با شعرهای شبیه مأنوس بوده است. در تمام این محرم ها، به بهانه نوشتن این شعرها، منابع را نگاه می کردم، سخنرانی گوش می کردم، نوحه می خواندم، شعر می خواندم، مطالعه می کردم، به جهت اینکه آورده ای به دست بیاورم و بتوانم در این شعرها برای دل خودم حرف بزنم. وقتی تعداد این شعرها به مرور زمان زیاد شد، تصمیم گرفتم که آنها را منتشر کنم.
وی در رابطه با شعرهای شبیه، اظهار داشت: در هر محرم برخی از این شعرها را زمزمه کردم و نوشتم. گاهی وقت ها در خلال سال هم اگر موضوعی به ذهنم می رسید، آنرا هم کار می کردم و کنار همین شعرها می گذاشتم. این شعرها، پس از سال ها، به تعداد قابل توجهی رسید و زمان انتشارشان فرا رسیده بود. ضمن این که می ترسیدم اگر این شعرها را ادامه دهم، کم کم بسمت تصنعی شدن بروند و از مسیر طبیعی خودشان خارج شوند؛ بنابراین تصمیم گرفتم منتشر کنم و به مخاطبان علاقمند به ادبیات عاشورایی عرضه کنم.
این شاعر در رابطه با حال و هوای شعرهای شبیه و معیارش برای گزینش نهائی شعرها، اظهار داشت: در این سال ها بیشتر از صد شعر کوتاه نیمایی گفته بودم که تصمیم گرفتم در گزینش نهائی تجربه های مختلفم در شعر عاشورایی را نشان بدهد. بنابراین شعرم یک جا متأثر از یک رویکرد عاطفی و احساسی نسبت به عاشورا است، یک جا نگاهم عرفانی است و یک جا هم کاملا سیاسی و متوجه مسایل روز است. در بعضی شعرها شاید غلبه بیشتر با ادبیات باشد و در بعضی شعرها هم امکان دارد که توجه به اصل پیام بیشتر باشد. همینطور که در بعضی شعرها توجه به حدیث نفس و درگیری درونی است، و در بعضی شعرها پیام اجتماعی و سیاسی عاشورا برایم مهم تر بوده است. اگر بخواهم به شکل خلاصه نظرم را در رابطه با کتاب شبیه بیان کنم، باید بگویم که این شعرها محرم من هستند. یعنی نتیجه سال ها تأمل و مطالعه و توجه من به محرم و عاشورا، شعرهای شبیه است.
شعر آئینی و عاشورایی ما در نوگرایی حرف های زیادی دارد
داودی در رابطه با کم توجهی شاعران آئینی به قالب های نو و نیمایی، بخصوص در حوزه ادبیات عاشورایی، اظهار داشت: این اتفاق چند دلیل دارد. اولاً باید توجه داشته باشیم که ادبیات راه خودش را می رود و خیلی دستوربردار نیست. در سالهای گذشته شعر آئینی و عاشورایی ما رشد و گسترش زیادی داشت و مسیری را پیمود که باید می پیمود. شعر ما، حاصل زمان ماست؛ بنابراین شعر آئینی امروز، به علل مختلف، توجه بیشتری به قالب های کلاسیک پیدا کرد. این نکته مهمی است.
وی اضافه کرد: نکته بعدی که از تمام این ها مهم تر است، اینست که شعر نو، به نحوی، بریده از سنت های فکری و ادبی ایرانی بوده است. پیوند آیین های سوگواری ما با شعر کلاسیک، خیلی بیشتر از شعر نو بوده است و همین اتفاق خیلی در رویکردها تاثیر دارد. ضمن این که من معتقدم ما تجربه های خیلی خوب و ارزشمند ای در حوزه شعر نو مذهبی، بخصوص شعر عاشورایی، در کشور داریم و شعر عاشورایی ما در نوگرایی حرف های زیادی دارد.
داودی با اشاره به اینکه در رابطه با نوگرایی در شعر عاشورایی باید در فرصتی مجزا به گفتگو بپردازیم، اظهار داشت: ما چند کتاب شعر شاخص داریم که شعر عاشورایی هستند و اتفاقات نو و مهمی در آنها رقم خورده است، اما متاسفانه به آنها پرداخته نشده است. متاسفانه توجه ما بیشتر به شعر آزاد و عاشقانه است و به دستاوردهای دیگر موضوعات، بی توجه هستیم. حال آن که تجربه هایی که در شعر مذهبی داریم، کاملا بدیع است. مثلا کتاب «امان نامه» سروده سیداکبر میرجعفری یا کتاب «با کاروان نیزه» از آقای قزوه، دو کتابی هستند که کارهای تازه و نویی در شعر معاصر کرده اند. کتاب آقای قزوه باآنکه در چارچوب کلاسیک است، ولی نگاه نویی دارد و میتوان آنرا در امتداد نگاه نیما بررسی کرد.
وی در انتها اظهار داشت: می خواهم بگویم باآنکه شعر نو کمتر به سراغ شعر مذهبی رفته است، اما نوگرایی در شعر مذهبی و آئینی کم نیست و اتفاقاً قابل بررسی است. ضمن این که باید به این توجه داشته باشیم که شعر آئینی به طور عمده شعر محفلی و مجلسی است؛ و قالب های سنتی تناسب بیشتری با محافل و مجالس دینی دارند. طبیعتاً خواندن یک غزل در یک جمع مذهبی، واکنش های بیشتر و بهتری از یک شعر سپید در همان جمع دارد.
بر اساس این گزارش، کتاب «شبیه» شامل ۶۲ شعر کوتاه عاشورایی در چارچوب نیمایی است و توسط انتشارات شهرستان ادب انتشار یافته است. این کتاب در سال ۱۴۰۲ موفق شد بعنوان کتاب برگزیده در جایزه دوسالانه عاشورا انتخاب و معرفی شود.
در ادامه شعری از «شبیه» را با هم می خوانیم؛
*
کربلا
مکتب مذاکره ست
گفتگوی بین تیغ و سر
بین تازیانه ها و شانه ها
بین نیزه و جگر
گفتگو میان حق و باطل است.
وقت انتخاب
از سیاه تا سفید
یک گزینه در مقابل است
مرده یا شهید؟
منبع: بلك بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب