استاد دانشگاه امام صادق (ع) در برنامه سوره توضیح داد؛
پس از عاشورا چه اتفاقی افتاد ؟
به گزارش بلک بلاگ غلامی اظهار داشت: پس از عاشورا اموی ها دنبال این بودند که کار اسلام را تمام کنند و درظاهراین صورت گرفت ولی درواقع اباعبدالله نهالی را کاشت که این نهال آرام آرام توانست یاد اسلام را زنده نگه دارد.
به گزارش بلک بلاگ به نقل از مهر، چهاردهمین قسمت از برنامه تلویزیونی سوره، فصل بنی امیه به مبحث سیره امام سجاد (ع) در برخورد با بنی امیه ( بعد از جنایت اموی) اختصاص داشت. میهمان این برنامه علی غلامی، پژوهشگر و استاد دانشگاه امام صادق (ع) بود.
دیانی بحث در این قسمت از برنامه را با این سوال شروع کرد که بعد از عاشورا چه اتفاقی برای امویان می افتد؟
غلامی اظهار داشت: یزید پس از افشاگری حضرت زینب (ع) و امام سجاد (ع) اجازه داد که آنها در شام مجلس عزاداری برگزار کنند. امکان دارد برخی فکر کنند که ورق برگشت اما آیا ورق برگشته مستدام شد یا نه؟ امام صادق (ع) فرمودند: پس از اباعبدالله غیر از سه نفر همه برگشتند. واژه «ارتداد» در حدیثی که گفتم به این مفهوم است که کسی توحید یا نبوت را مستقیم یا غیرمستقیم انکار کند. پس از پیامبر (ص)، ارتداد سیاسی صورت گرفت اما پس از اباعبدالله (ص) ارتداد فقهی افتاد یعنی مردم از اسلام واقعی دور شدند. روایت دیگری از امام سجاد (ع) داریم که می فرمایند: ما در شرایطی هستیم که در کل مکه و مدینه ۲۰ نفر دوستمان ندارند.
وی اضافه کرد: بنی امیه در آن زمان با خودشان فکر کردند، حسین بن علی (ع) را که کشتیم باقیمانده آنها هم که حضرت زینب العابدین (ع) است بعید است که زنده بماند اگر هم زنده بماند یا گوشه عزلت را می گزیند یا کاری میکند که آنوقت شهیدش می نماییم. بعضی از مورخین می گویند، بعد ازعاشورا، جامعه اسلامی شبیه جامعه پس از بعثت پیامبر (ص) شد و عقبگرد شدیدی داشت. ازاین رو این که فکر نماییم پس از عاشورا، ورق در جامعه اسلامی برگشت تصور غلطی است. ازاین رو در گام اول، بنی امیه پس از به شهادت رساندن امام حسین (ع) به آنچه که می خواسته رسیده است. گاهی می گویند یزید آدم نادانی بود ولی نادانی او به مفهوم نفهمی نبود اتفاقا بسیار باهوش بود. اموی ها به دنبال این بودند که کار اسلام را تمام کنند و در ظاهر این صورت گرفت ولی در واقع اباعبدالله نهالی را کاشت که این نهال آرام آرام توانست یاد امام حسین (ع) و دین اسلام را زنده نگه دارد.
استاد دانشگاه امام صادق (ع) افزود: جریان اموی، جریان عقیدتی – سیاسی و منافق است. جریان سیاسی ش این گونه بود که قدرت سیاسی کسب کردند و به بهانه خونخواهی خلیفه سوم پایگاه سیاسی درست کردند. به سبب اعتقادی هم معاویه دستور داد که دو گروه، درباره مذمت امیرالمومنین (ع) و مدح خلفای اموی حدیث جعل کنند. این جریان در سه حوزه ادامه پیدا کرد؛ حوزه فرهنگی- اخلاقی، حوزه اعتقادی – کلامی و حوزه سیاسی. بنابراین امویان اختناقی در جامعه ایجاد کردند که هیچ کس جرات ندارد بپرسد که شما خلیفه هستی یا نیستی؟ من سفارش میکنم مخاطبان نخستین خطبه یزید پس از مرگ معاویه را بخوانند. خطبه، خطبه یک فرد آدم سالم و داناست نه احمق منتها یکسری اشتباهات محاسباتی داشت و قدرت اباعبدالله (ع) و خاندان او را درست محاسبه نکرد و به نصیحت پدرش گوش نداد که با خاندان اباعبدالله (ع) ملاحظه کند. از اواخر دوران خلیفه سوم، جریان انحطاط بخصوص در بین ثروتمندان شروع شد. اگر کسی می خواهد چگونه اینهمه انحراف صورت گرفت خطبه اباعبدالله (ع) در منا را بخواند که گویی این خطبه امروز در سال ۱۴۰۰ در مصلای تهران خوانده شده است. ایشان برای در سراشیبی افتادن اجمعه شش دلیل می آورند که عبارتست از رعایت نکردن حق خدا، رسول و امام را رعایت نکردید، مال و جان در راه خدا ندادید، ملاحظه قوم و خویشی کردید. ازاین رو انحطاط در جامعه را نتیجه رفتار عالمان دین می داند.
غلامی افزود: در چنین جامعه منحطی، امام سجاد (ع) چه کردند؟ واقعه حره که جریان شورش مردم مدینه است به بدترین شکل سرکوب شد و ۴۰۰ نفر از زنان اموی که در جریان این جنگ نگران بودند به امام سجاد (ع) پناه بردند و حضرت ایشان را در یک باغ پناه داد. یعنی از اهالی بنی امیه که همه خاندان او را کشته بودند پناه داد. نمونه دیگر، نوع رفتار ایشان با مردم بود. این که وقتی میخواست حج برود با کاروان هایی می رفت که او را نشناسند و می گفت دوست دارم با این کاروان ها بروم که بتوانم خدمت کنم و خدمت کردن را دوست دارم. ایشان غلامان و کنیزان را می خریدند خانه می آوردند یکسال با انها بود و بعد آزادشان می کرد. قصدشان از این کار این بود که با اسلام، کربلا و خاندان امام حسین (ع) آشنا و بعدا مبلغ شوند و موفق هم شدند.
معاون اجتماعی و جلوگیری از وقوع جرم قوه قضائیه ضمن اشاره به شرایط زندگی امروز مسؤلان کشور اظهار داشت: ما امروز در دوگانه ای افتادیم که اگر مسؤلان بین مردم بروند، پوپولیسم و عوام گرا و اگر هم نروند متمول و از مردم گریز می شوند. در چنین دوگانه ای وظیفه منِ مدیر این است که نباید محاسبه کنم باید ببینم بینی و بین الله تکلیف و وظیفه م چیست؟
این استاد دانشگاه اظهار داشت: برای منحرف کردن جامعه اسلامی باید قرآن را کنار بزنی و اجازه ندهی که قرآن تفسیر شود. پس از عاشورا بنی امیه، امام سجاد (ع) و مفسران قرآن را به حاشیه راندند و تفسیر غیر اصیل از قرآن رواج پیدا کرد. آنها می گفتند قرآن باشد ولی گونه ای تفسیر شود که برای ما خوب است. ما دو گونه تحریف داریم؛ یکی تحریف معقول و ساده که خطبه ها و روایات ها خیلی معمولی تحریف می شود و یک چیز دیگری از آنها در می آورد اما یک تحریف پیچیده هم داریم و آن هم این گونه است که آنقدر جنبه ظلمانی عاشورا را بزرگ، برجسته و کاریکاتوری می شود که یکسری از بخش های اصلی این واقعه مغفول می ماند. گاهی اوقات ما انقدر یک بخشی از واقعه را بزرگ میکنیم که اصل ماجرا یادمان می رود و اتفاق شکل کاریکاتوری به خود می گیرد. پس از واقعه عاشورا کتابت حدیث ممنوع گردید و انقدر این ممنوعیت تشدید شد که بنی امیه آغاز به فقیه سازی می کند و به فردی به نام «زهری» می رسیم. پس از ممنوعیت کتابت حدیث به جعل حدیث رسیدیم.
در ادامه این برنامه، که خبر درگذشت محمدرضا حکیمی انتشار یافت، دیانی، درگذشت این عالم و فقیه و منادی عدالت خواهی را به رهبر معظم انقلاب اسلامی و همه مردم ایران تسلیت گفت.
غلامی هم درمورد درگذشت حکیمی اظهار داشت: این که ایشان در این ایام بیمار شدند و از دنیا رفتند را بهانه ای قرار میدهیم که خداوند ایشان را سرسفره امام سجاد (ع) متنعم کند. ایشان جزو افرادی بودند که بی ادعا و بی سروصدا کار می کردند. امیدوارم برکات آثار ایشان مثل «الحیاه» در طبقی از نور به روح ایشان برگردد.
وی سپس به بحث درباره بحث قبلی پرداخت و بیان نمود: امام سجاد (ع) در مقابل این جریانات که می خواهد همه چیز را از بین ببرد چه کرد؟ ایشان شش تا کار کردند. تثبیت مرجعیت دینی خودشان و تربیت شاگردانی مثل سعیدبن مصیب، ابوحمزه ثمالی و...، دومین کارشان بیان روایات فقهی خودشان است و برخورد با فرق انحرافی. سومین کارشان استفاده از دعاست که صحیفه سجادیه حاصل این تلاش است. ایجاد شبکه ارتباطی چهارمین کاریست که انجام دادند. پنجمین کارشان، برخورد با عالمان درباریست و ششمین کارشان هم عبادت زیاد بود به طوریکه زین العابدین نام می گیرند. من موقع آماده کردن این بحث داشتم فکر می کردم اگر زندگی امام سجاد (ع) سریال بشود نظر خیلی از مردم حدود ۱۸۰ درجه نسبت به ایشان تغییر می کند.
استاد دانشگاه امام صادق (ع) در ادامه برنامه به اقدامات بنی امیه بعد از واقعه کربلا پرداخت و توضیح داد: اختناق در دوران بعد از عاشورا بیشتر می شود چون دیگر کسی نیست که صدایش دربیاید. به طوریکه در زمان فردی به نام حجاج، او حدود ۱۲۰ هزار نفر را گردن زد و وقتی دار فانی را وداع گفت ۸۰ هزار نفر در زندان بودند. غیر از این اختناق، جریان هایی مثل حره، توابین، مختار و ابن زبیر راه انداختند. پس از واقعه کربلا، خطبای اموی آغاز به تضعیف و تبلیغ ضد بنی هاشم کردند تا آنها را تضعیف و تحقیر کنند. درکنار اینها آغاز به تحمیق مردم هم کردند به طوریکه نگذارند مردم بفهمند که فرق میان حق و باطل چیست؟ قیام هایی مثل بُنِ الحسن و بُنِ الحسین سبب تشتت سیاسی میان شیعیان شدند. امام سجاد (ع) در چنین تنگنایی زیارت و تربت کربلا را تاکید می کرد.
دیانی پرسید: شما همه اینها را ذیل مبارزات سیاسی می آورید؟
غلامی اظهار داشت: بله برای همین هم ما می گوئیم، هئیت محل اجتماع سیاسیون است. امام سجاد (ع) در ادامه کارهایی که برای زنده نگه داشتن جریان کربلا می کردند، به گریه روی آوردند. اشک مداومی که برای همه مردم و غلامان سوال شده بود که چقدر اشک می ریزید. در آن دوران قیام هایی اتفاق مثل حره و توابین داد و حضرت در مقابل همه این جریانات سکوت می کند و در کار آنها دخالت نمی کنند ولی این معنای انفعال و هیچ کاری نکردن نیست. ایشان با دعاهایشان به محمد و آل محمد سلام می فرستند و برای همین صحیفه سجادیه با صلوات برمحمد (ع) و آل محمد (ع) شروع می شود.
این پژوهشگر دینی در انتها به چند رفتار و برخورد امام سجاد (ع) که در مقابل برخی اتفاقات خیلی تند و تیز برخورد می کردند و موضع می گرفتند اشاره نمود و اظهار داشت: این گونه نبوده که امام سجاد (ع) در مقابل همه وقایع منفعل باشند، گوشه ای بنشینند و دعا بخوانند.
منبع: بلك بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب