نقش نیروی دریایی ارتش در عملیات بیت المقدس
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با گسترش ناآرامیها در مناطق مرزی، از اولین روز آغاز دفاع مقدس با آمادگی کامل برای رویارویی با یگان های دریایی دشمن، آماده شد. در نخستین گام با تشکیل قرارگاه عملیاتی در بوشهر با نام( نیروی رزمی۴۲۱) در سی ام شهریور۱۳۵۹ یعنی یک روز پیش از آغاز حمله همه جانبه رژیم بعث عراق، تمامی یگان های دریایی در کنترل عملیاتی این قرارگاه قرار گرفت و اصل مهم «وحدت فرماندهی» با «انسجام»، «هماهنگی» و «هم افزایی» در اجرای عملیات های دریایی، بدست آمد.
به گزارش بلک بلاگ به نقل از ایسنا، سرهنگ ستاد قاسم اکبری مقدم پژوهشگر سازمان حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ارتش در یادداشتی، نقش نیروی دریایی ارتش را در عملیات بیت المقدس شرح داد.
در این یادداشت می خوانیم:
یکی از مأموریت های اصلی نیروی دریایی ارتش در دوران دفاع مقدس، باز نگه داشتن خطوط مواصلاتی دریایی خودی و بستن خطوط مواصلاتی دریایی دشمن بود و در شصت و هشتمین روز دفاع مقدس به طورکامل محقق شد. به دیگر سخن نیروی دریایی قهرمان ما؛ تکلیف جنگ دریایی با دشمن متجاوز را در ماه های نخست دفاع مقدس یکسره نمود. آنان توانستند سیادت دریایی ایران در خلیج فارس را به صورت کامل محقق ساخته و بنادر، جزایر و تأسیسات ایران اسلامی تا آخر دفاع مقدس دیگر توسط یگان های سطحی دریایی دشمن؛ مورد تهدید جدی قرار نگرفت. در مقابل؛ در تمام دوران هشت ساله دفاع مقدس، راه های مواصلاتی دریایی دشمن مسدود و هیچ کشتی تجاری یا نفت کش، نتوانست به سواحل و بنادر آن تردد نماید. این عامل سبب شد تا رژیم بعثی عراق برای نجات اقتصاد خود به دنبال مسیرهای زمینی بوده و کشور اردن را برگزید. عراق مجبور شد سال ها باج دهد تا از آن طریق بتواند نفت خویش را به مبادی موردنظر صادر کند. با این شیوه کشور اردن هم در این دوره و حتی بعد از دفاع مقدس بی بهره نماند و در کنار عراق ماند و به حمایت عراق پرداخت.
نیروی دریایی ارتش با پشتیبانی از عملیات های مختلف، به حراست و دفاع از مرزهای آبی کشور در مقابل دشمن متجاوز بعثی پرداخت. نیروی دریایی که نقش بی بدیلی در حفظ و حراست از سکوهای نفتی کشور و پشتیبانی از اقتصاد کشور در دوران جنگ داشت، در عملیات های مهم دوران دفاع مقدس ازجمله؛ حماسه و مقاومت ۳۴ روزه خرمشهر، عملیات مروارید، بیت المقدس و آزادسازی خرمشهر، خیبر، بدر، والفجر ۸ و... هم حضوری مؤثر و اثرگذار داشت.
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که وظیفه پاسداری از منافع کشور در دریا را عهده دار است، در طول هشت سال دفاع مقدس مأموریت مسدود کردن خطوط مواصلاتی دریایی دشمن و باز و امن نگه داشتن خطوط دریایی خودی بر عهده داشت.
نیروی دریایی ارتش بعد از آغاز تهاجم سراسری دشمن ضمن صدور اولین اعلامیه بین المللی دریایی در خصوص اعلام ضوابط و محدودیت های تردد در خطوط کشتیرانی به منظور اعمال محاصره دریایی کشور تجاوز برای حضور مستقیم درصحنه و اعمال کنترل و فرماندهی مؤثر، قرارگاه مقدم دریایی با عنوان نیروی رزمی ۴۲۱ را در بندر بوشهر تشکیل داد. تشکیل این قرارگاه باعث به کارگیری تمام یگان های شناور، پروازی، تکاور، تفنگداران و عملیات ویژه شد.
در همان روزهای اول جنگ و حتی پیش از آغاز رسمی تهاجم دشمن، با گسترش تاکتیکی یگان های شناور و نیروهای عملیات ویژه تکاوران دریایی در سراسر خلیج فارس، تنگه هرمز و سواحل اروندرود و تشکیل نیروی رزمی ۴۲۱، توانست نیروهای دشمن متجاوز، را به آب های داخلی خودش براند و برتری دریایی در خلیج فارس را از آن خود سازد. نیروی دریایی ارتش تا هفتم آذر سال ۱۳۵۹ یعنی ۶۷ روز پس ازآغاز جنگ ضمن انهدام بخش اعظمی از توان دریایی دشمن، سیادت دریایی جمهوری اسلامی ایران در تمام پهنه آب های نیلگون خلیج همیشه فارس را کسب و با قدرت تا آخر جنگ تحمیلی حفظ نمود.
در طول هشت سال دفاع مقدس نیروی دریایی ارتش علاوه بر بکارگیری یگان های عملیاتی مختلف خود در پهنه دریا، با استفاده از تفنگداران دریایی ( نیروهای زبده عملیات ویژه دریایی)، غواصان، هواناوها و بالگردهای این نیرو در عملیات های گوناگونی در خشکی بر ضد دشمن شرکت کرد.
همچون این عملیات ها می توان به حماسه مقاومت ۳۴ روزه دفاع از خرمشهر اشاره نمود که با حضور و مقاومت دلیرانه تکاوران دریایی به همراه سایر یگان ها و نیروهای مردمی در خرمشهر، رؤیای صدام در خصوص فتح سه روزه خرمشهر را به کابوسی هولناک برای وی مبدل کرد. عملیات پشتیبانی از جزیره آبادان که در دوران محاصره به صورت مستمر انجام شد، باعث تقویت نیروهای مستقر در این منطقه و افزایش استقامت آنان در مقابل دشمن و درنهایت شکست دشمن در تصرف این منطقه گردید.
ازجمله عملیات هایی که نیروی دریایی ارتش در آن نقش آفرینی نموده است، عملیات بیتالمقدس و فتح خرمشهر است.
عملیات بیت المقدس با هدف آزادسازی خرمشهر و خارج نمودن اهواز از برد توپخانه دشمن، کشاندن جنگ به داخل خاک عراق و تهدید بصره و... به صورت مشترک توسط سپاه و ارتش با تشکیل سه قرارگاه عملیاتی (نصر-قدس-فتح) در خلال چهار مرحله طرح ریزی و از مورخه ۱۰/۲/ ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۱/۳/۳ با رمز «یا علی ابن ابی طالب» با موفقیت اجرا شد.
در طراحی عملیات بیت المقدس، تهاجم از راه عبور از رودخانه کارون و پیشروی به سمت مرز بین المللی و سپس آزادسازی شهر خرمشهر مدنظر قرار گرفته و چنین استدلال می شود که حمله به جناح دشمن، که به طور عمده به سمت شمال آرایش گرفته بود، عامل موفقیت عملیات است. هم چنین، شکستن خطوط اولیه دشمن و عبور از رودخانه و گرفتن سرپل در غرب کارون تا جاده آسفالت اهواز – خرمشهر بعنوان اهداف مرحله اول و ادامه پیشروی به سمت مرز و تأمین خرمشهر بعنوان اهداف مرحله دوم تعیین شدند. نیروی دریایی در این عملیات با تشکیل یک گروه رزمی از تکاوران دریایی منجیل به همراه پنج گردان دریایی با «هاورکرافت » ها و بالگردهای نیروی دریایی حضور گسترده ای داشت.
بر همین اساس، محورهای عملیاتی هر یک از قرارگاهها به ترتیب زیر مشخص گردید:
۱- محور شمالی؛ قرارگاه قدس (با عبور از رودخانه کرخه).
۲- محور میانی؛ قرارگاه فتح (با عبور از رودخانه کارون و پیشروی به سمت جاده اهواز – خرمشهر).
۳- محور جنوبی؛ قرارگاه نصر (با عبور از کارون و پیشروی به سمت خرمشهر).
در طرح عملیاتی کربلا ۳ (بیت المقدس)، مأموریت پشتیبانی عبور نیروهای تحت کنترل عملیاتی قرارگاه های نصر و فتح از رودخانه های کرخه کور، کارون و منطقه آبادان و همینطور مسئولیت پدافند از منطقه عملیاتی آبادان به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران واگذار شد.
عملیات در منطقه آبادان
در عملیات بیت المقدس، مأموریت کلی پدافند از جزیره آبادان به پایگاه دریایی خرمشهر واگذار و پایگاه مذکور با به کارگیری یک گردان تکاور دریایی، دو گردان تفنگدار دریایی و گروه رزمی آبادان- خرمشهر با همکاری و هماهنگی تیپ نیروهای ویژه هوابرد، یگان ژاندارمری و سپاه پاسداران آبادان و خرمشهر، ضمن پدافند از جزیره آبادان، اجرای آتش ایذائی بر روی مواضع دشمن در سرتاسر کرانه اروند رود می کردند به طوری که که در مورخه ۶۱/۳/۲ با اجرای آتش سنگین و مداوم، باعث عقب نشینی نیروهای دشمن از خرمشهر شدند. همینطور در آخرین لحظات عملیات، گردان تکاور دریایی با عبور از رودخانه کارون با یگانهای دشمن درگیر شده و منجر به خروج دشمن از بخش ساحلی خرمشهر شدند.
در نتیجه اقدامات نیروی دریایی، یک دکل مخابراتی، یک رادار ساحلی بزرگ که شمال خلیج فارس را کنترل می کرد، دو کشتی باری حامل مهمات در نزدیک فاو، تعداد زیادی سنگر و مواضع جنگ افزار دشمن در کرانه اروندرود منهدم و همینطور در عملیات هجومی تکاوران دریایی برخی از نفرات دشمن کشته و ۱۵۰ نفر اسیرکه توسط قایق به آبادان تخلیه شدند.
پشتیبانی عملیات عبور از رودخانه کارون و کرخه کور
به منظور پشتیبانی یگاهای عبور کننده از رودخانه های کرخه کور و کارون، قرارگاه عملیاتی نیروی دریای ارتش در لشکر۹۲ زرهی اهواز تشکیل و این قرارگاه یگان های خود را(یک گردان شناور هجومی از یگان های تکاور با۳۰۰ فروند قایق و تجهیزات کامل، یک گروه ۴۵ نفره غواص با وسایل و تجهیزات کامل، تعداد ۵۰ نفر ملوان و۱۶۰ نفر قایقران) سازماندهی و تحت کنترل عملیاتی لشکر ۹۲ زرهی اهواز، به قرارگاه های تحت امر قرارگاه کربلا اعزام و در پشتیبانی قرارگاه های قدس، فتح و نصر قرار گرفتند.
با بیان شروع عملیات از جانب قرارگاه کربلا، عملیات گسترده و عبور هجومی نیروهای تحت امر قرارگاه های فتح و نصر از رودخانه کارون آغاز و یگان های شناور هجومی نیروی دریایی ارتش که مسئولیت تأمین سر پل در غرب کارون را به عهده داشتند، امکان استقرار پل های شناور بر روی رودخانه جهت عبور تجهیزات سنگین را فراهم کردند. در مورخه ۶۱/۲/۱۰ در ساعات اولیه عملیات، ملوانان نیروی دریایی ارتش، واحدهای نیروی زمینی(نفرات، تانک ها و ماشین آلات سنگین) را از رودخانه کارون عبور داده و متعاقب آن مجروحین، یگاهای خودی و اسرای عراقی را به ساحل شرقی کارون منتقل کردند. در مدت عملیات، غواصان نیروی دریایی ارتش ضمن استقرار در پل ها، نسبت به بازیابی خودرو ها، تخلیه پیکرها و سایر تجهیزات از رودخانه کارون، با یگان های مهندسی نیروی زمینی ارتش همکاری کردند.
یگان های شناور هجومی آب خاکی نیروی دریایی ارتش نقش مؤثری را در پشتیبانی و موفقیت عملیات قرارگاه های فتح و نصر ایفا کرده و حدود ۱۵۰۰۰ نفر از رده های هجومی لشگرها و تیپ های تحت امر قرارگاه های مذکور را با عنایت به آتش شدید دشمن، به منطقه سر پل در غرب کارون منتقل کردند.
در انتها جا دارد از شهیدان مهناوی یکم بهرام شهبازلی، ناو استواریکم تکاور داریوش رفعت، ناو استوار یکم اسماعیل جمالی،... و تمام کسانی که برای حفظ کیان و تمامیت ارضی میهن عزیزمان ایران، در اوج گمنامی و سلحشوری، بی هیچ ادعایی رفتند تا پروانه وار شمع وجود خود را در راه دفاع از ارزش های والای انقلاب اسلامی نثار کنند، با ذکر صلوات و فاتحه یاد نماییم.
منبع: بلك بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب