دغدغه هایی برای حفظ یك پاتوق
بلك بلاگ: هفتمین دوره پاتوق كودك و نوجوان جشنواره نمایش های آیینی و سنتی در حالی برگزار می گردد كه بااینكه بچه های با استعدادی در آن شركت دارند اما وجود یك نگاه دلسوزانه و كارشناسانه یرای بقای این بخش و ادامه مسیر خوب گذشته آن بیشتر از قبل حس می شود.
به گزارش بلك بلاگ به نقل از ایسنا، حالا كه به روز آخر نوزدهمین جشنواره نمایش های آیینی و سنتی رسیده ایم، پاتوق كودك و نوجوان این جشنواره یا همان جوانه های نمایش ایرانی هم هفتمین دوره خودرا پشت سر گذاشت؛ پاتوقی كه تابحال استعدادهای خوبی را شناسایی كرده و شاید در آینده از این استعدادها بیشتر بشنویم، اما همین دوره بیشتر از همیشه این سوال را پیش می آورد كه ماموریت این بخش و دورنمای آن در ابتدا چه بوده و الان چیست؟
افسانه زمانی كه بانی راه اندازی این بخش در جشنواره نمایش های آیینی و سنتی بوده، تاكید دارد كه آنچه آینده راه این پاتوق را می تواند تضمین كند مراقبت كارشناسانه است تا استعدادهای جوان به دستاویزی برای تبلیغ و استفاده های مالی تبدیل نشوند.
این كارگردان تئاتر كه یكی از اعضای هیات انتخاب آثار امسال بخش پاتوق بوده است، در گفت وگویی با ایسنا، آغاز به كار این بخش را اینطور توضیح می دهد: سیزدهمین دوره جشنواره نمایش های آیینی و سنتی به دبیری دكتر ناصربخت برگزار می شد و من كه قبلا هم در حوزه تئاتر كودكان كار كرده بودم به این فكر می كردم كه چرا شیوه های نمایش آیینی و سنتی برای بچه ها اجرا نمی شود؟ چون در سنت اینطور بوده كه در حوزه هایی مثل نقالی یا شبیه خوانی از كودكی با بچه ها كار می شد تا به مرحله استادی می رسیدند، اما این سنت كم كم در حال از بین رفتن بود.
وی ادامه می دهد: همین طور مسئله مهم دیگر برای شكل گیری بخش جوانه ها این بود كه خودِ شیوه های نمایش های آیینی و سنتی هم اگر جشنواره نبود، به تدریج كم رنگ شده بودند و برهمین اساس طرحی را به اسم «پاتوق نمایش های سنتی كودكان و جوانان» به دكتر ناصربخت ارائه دادم. از آنجائیكه ایشان هم برای حفظ نمایش های آیینی و سنتی دغدغه داشتند این طرح را قبول كردند تا در جشنواره بخشی داشته باشیم كه بچه ها اجرا كننده شیوه های نمایش ایرانی باشند.
او می گوید: این كار موجب می شد مخاطب كودك را برای این جشنواره جذب نماییم تا علاوه بر حضور در كنار خانواده، نسل تازه ای را برای این شیوه های نمایشی تربیت نماییم و بدین سان دوره اول پاتوق با دعوت از چند كار انجام شد و برای دوره های بعد چون زمان داشتیم خودم شروع كردم با یك سری از بچه ها نقالی و خیمه شب بازی كار كردن تا برای جشنواره آماده شوند. در این راه دوستان مختلفی برای آموزش دادن به كودكان و آماده كردن آنها برای جشنواره همراهی كردند تا دوره اول و دوم پاتوق كه همزمان با دوره های سیزدهم و چهاردهم جشنواره نمایش های آیینی و سنتی بود حدودا به همین شكل كارها پیش رود.
كارگردان نمایش «ترنج» ادامه می دهد: خوشبختانه پس از آن با استقبال عمومی روبرو شدیم و از آنجائیكه مردم، علاقه مند شده بودند بچه هایشان این نوع نمایش ها را آموزش ببینند با همت و همراهی خیلی از دوستان تئاتری بچه های بیشتری پرورش پیدا كردند و كار به جایی رسید كه متقاضیان شهرهای دیگر هم زیاد شدند و بعضی از آنها مثلا در بخش نقالی چنان در حد حرفه ای اجرا می كردند كه هیجان زده می شدیم.
زمانی در پاسخ به اینكه آیا حالا بعد از هفت دوره بخش جوانه های نمایش ایرانی به آنجا كه باید، می رسیده و جایگاه خودرا پیدا كرده است؟ می گوید: به نظرم هنوز جا دارد تا در این بخش بیشتر كار شود؛ یك وقت هایی حركتی را به منظور حفظ یك میراث معنوی یا میراث فرهنگی شروع می نماییم اما اگر از آن مراقبت نكنیم می تواند دستخوش تغییرات و شكل های نمایشی دیگری شود. این بخش به مراقبت از جانب كارشناسان و نمایشگرانش احتیاج دارد. متاسفانه من در این دوره بعضی كارها را می دیدم كه خانواده ها برمبنای چیزی كه مُد شده كودكانشان را به این سمت سوق داده بودند به ویژه آنكه هنری مثل نقالی در این چند سال قبل به یك موج تبدیل گشته و بعضی خانواده ها بدون آگاهی كامل و شناخت درست، از بچه هایشان فیلم هایی فرستاده اند كه نشان داده است انگار آنها وسیله ای برای جمع كردن فالوور هستند یا با اجرای برنامه در شهرداری ها و برخی رویدادها به یك منبع درآمد تبدیل گشته اند. این كارها راه به جایی نمی برد و متاسفانه پس از مدتی كودك را زده می كند.
او با این وجود تاكید می كند: حركت جهت راه اندازی چنین بخشی بسیار اثرگذار بوده تا مردم با نمایش های ایرانی آشنایی پیدا كنند و با عنایت به اینكه از دوره های قبل همجنان در ارتباط با بعضی بچه ها هستم و می دانم به چه نحوی این راه را دنبال كرده اند معتقدم باید یك نظر كارشناسی مراقب وجود داشته باشد تا استعداد و توانایی های این بچه ها هرز نرود؛ مخصوصاً اینكه بعضی خانواده ها هستند كه فقط دوست دارند بچه هایشان را روی استیج ببینند ولی اگر مراقبت درست باشد نسل بسیار خوبی را در حوزه نمایش های آیینی و سنتی می توانیم داشته باشیم.
افسانه زمانی درباره اینكه برای انجام این مراقبت های كارشناسانه چقدر نیروی متخصص وجود دارد، آن هم در شرایطی كه بسیاری از هنرمندان قدیمی این عرصه از كم توجهی به این نمایش ها گله مند هستند، می گوید: هم اكنون كسانی هستند كه همچنان در این عرصه كار می كنند اما متاسفانه در این سال ها فعالیت ها هم بخاطر مسائل مالی و اقتصادی و هم عدم توجه به شیوه های نمایش ایرانی كمتر شده و همین موجب بروز دلسردی هایی در بین قدیمی ترها شده است اما فكر می كنم می شود با یك برنامه ریزی درست از این كارشناس ها به درستی كمك گرفته شود.
وی در عین حال یاداور می شود: جدا از آنچه اشاره شد، نكته دیگری كه امكان دارد موجب دلزدگی نسل جوان شود این است كه بهتر است دست نسل جوان را برای نوآوری كردن در این شیوه های نمایشی تا حدودی باز بگذاریم تا بتوانند برای نمایش معاصر از این شیوه ها استفاده كنند. البته حرفم به این معنا نیست كه شیوه های نمایش ایرانی به ابتذال كشیده شود چون پیش آمده كسانی را دیده ام كه به بهانه نوآوری در این عرصه، آنرا به ابتذال كشیده اند در صورتیكه حتی اگر قرار بر نوآوری باشد باید اطلاعات و شناخت دقیق و درستی از این حوزه وجود داشته باشد تا شاهد این باشیم كه این شیوه ها با تئاتر معاصر ما همخوانی داشته باشد. البته در این بین برخی اساتید ما حاضر نیستند قدمی در این عرصه بردارند و به نظرم با تجربه اندوخته ای كه دارند می توانند به نسل جوان كمك كنند تا این شیوه ها نوآورانه و به روز شود.
منبع: بلك بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب